Wat maakt dat het succes van Denemarken niet herhaald wordt in Nederland?
En wat maakt dan dat het in Denemarken zo succesvol is en hoe is succes gedefinieerd? Het succes van Denemarken is bijvoorbeeld in het rapport 'Digitalisering in de gezondheidszorg nader beschouwd' gedefinieerd als goedkopere zorgkosten en intensief gebruik van digitale zorg.
In Denemarken zijn de toepassingen ingebed in een nationale aanpak voor digitalisering waar ook de zorg onderdeel van uitmaakt. Digitale dienstverlening is daarbij het uitgangspunt. De analoge dienstverlening is veelal niet meer beschikbaar. Voor iedereen die niet vaardig genoeg is om zelf digitaal zijn zaken te regelen heeft elk dorp een fysieke helpdesk (in de bibliotheek). Verder zijn de zorginstellingen eigendom van de overheid en die overheid zorgt, geleid door het agentschap digitalisering (opgericht in 2003), voor 1 EPD voor alle instellingen en voor ondersteuning van de ontwikkeling en verspreiding van zinvolle nieuwe toepassingen. Digitale vaardigheid is al vanaf de basisschool ingebouwd in het onderwijs.
Door onder andere gebruik te maken van de digitale toegang die ook door banken gebruikt wordt, waarbij de banken dus ook meebetaald hebben aan de ontwikkeling en het beheer, worden de kosten sterk gedrukt.
Een ander belangrijk verschil dat door velen wordt opgemerkt, is dat er in de Scandinavische landen grote dunbevolkte streken zijn waarin zorg op afstand veel noodzakelijker is dan in Nederland. Door Corona was er ook meer noodzaak voor beeldbellen. Maar zodra de noodzaak weg was, verdween ook weer een deel van de digitale ontmoetingen. Fysiek contact heeft in veel situaties de voorkeur, dus zolang het nog kan ….
"Door Corona was er ook meer noodzaak voor beeldbellen. Maar zodra de noodzaak weg was, verdween ook weer een deel van de digitale ontmoetingen"
Met andere woorden: Er is in Denemarken in 20 jaar tijd een context gerealiseerd die anders is dan ons model, van vrije markt en concurrentie. Waarin toepassingen niet makkelijk met elkaar praten (interoperabiliteit). Waarbij er geen centrale visie op en ontwikkeling van digitale infrastructuur is in samenwerking tussen publieke en private partijen. Waarbij digivaardigheid misschien wel een vak is in de schoolcarrière, maar niet geïntegreerd is in het onderwijs. En de bevolkingsdichtheid zelden noodzaakt tot zorg op afstand.
Tot slot is wel vastgesteld dat de zorg in Denemarken goedkoper is, maar het is niet duidelijk of dat komt doordat er minder personeel per cliënt of patiënt ingezet wordt. Immers zijn de kosten van ICT (..%), huisvesting (..%), medicijnen (..%) en apparatuur (..%) ook aanzienlijk in de Nederlandse begroting van VWS.
In onze vorige blog bespraken we hoe het komt dat we nog steeds niet meer mensen helpen met minder personeel. Deze blog liet uitkomen waarom het succes van Denemarken niet herhaald kan worden in Nederland. In de laatste blog van deze reeks gaan we in op de vraag:
- Hoe kunnen we zorgen dat digitale toepassingen niet alleen de kwaliteit verbeteren maar ook personeel uitsparen?